Barnvænt sveitarfélag og mælaborð

Þann 19. júní 2020 undirrituðu Ásmundur Einar Daðason félags- og barnamálaráðherra, Birna Þórarinsdóttir framkvæmdastjóri UNICEF á Íslandi og Matthildur Ásmundardóttir, bæjarstjóri samstarfssamning félagsmálaráðuneytisins, UNICEF á Íslandi og Sveitarfélagsins Hornafjarðar um verkefnið Barnvænt sveitarfélag.

 Verkefnið Barnvænt sveitarfélag byggir á alþjóðlegu verkefni UNICEF sem snýr að því að innleiða Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna með markvissum hætti inn í alla stjórnsýslu og starfsemi sveitarfélaga. Verkefnið byggir á eftirfarandi fimm grunnþáttum:

  1.  Þekking á réttindum barna
  2.  Það sem er barninu fyrir bestu
  3.  Jafnræði - að horft sé til réttinda allra barna
  4.  Þátttaka barna
  5.  Barnvæn nálgun

Innleiðing Barnvæns sveitarfélags felur í sér átta skref og það tekur að lágmarki tvö ár að ljúka við innleiðingarhringinn og fá viðurkenninguna Barnvænt sveitarfélag. 

Staðfesting er fyrsta skrefið. Eftir að samstarfsamningur er undirritaður er verkefnastjóri Barnvæns sveitarfélags skipaður og stýrihópur verkefnisins er stofnaður. Stýrihópurinn samanstendur af fulltrúum meirihluta og minnihluta, fulltrúum allra sviða sveitarfélagsins og þremur fulltrúum úr ungmennaráði.

Stöðumat er annað skrefið og eitt mikilvægasta skrefið í innleiðingunni. Sveitarfélagið Hornafjörður er í skrefi tvö og það tekur um ár í framkvæmd og markmiðið er að kanna stöðu barna í sveitarfélaginu. Stýrihópurinn vinnur stöðumatið eftir eftirfarandi skrefum:

  1.  Stýrihópur svarar leiðbeinandi spurningalistum.
  2.  Spurningakannanir eru lagðar fyrir starfsfólk sveitarfélagsins.
  3.  Spurningakannanir eru lagðar fyrir börn í sveitarfélaginu.
  4.  Ungmennaþing er haldið í samráði við ungmennaráð.
  5.  Viðtöl eru tekin við sérfræðihópa barna sem valdir eru út frá svörum við leiðbeinandi spurningalistum og niðurstöðum spurningakannana og ungmennaþings.

Að þessu loknu skrifar verkefnastjóri, með hjálp stýrihóps greinagerð um stöðumatið og sendir UNICEF. Stýrihópurinn kemur fræðslunni, skrefi þrjú af stað út frá niðurstöðunum og fræðslan er síðan gegnumgangandi í öllum skrefunum.

Aðgerðaáætlun er fjórða skrefið og hefst þegar stýrihópurinn fær endurgjöf frá UNICEF á greinagerðina.

Sveitarfélagið Hornafjörður er samhliða þessu verkefni að taka í notkun mælaborð sem var þróað af Kópavogsbæ í samstarfi við UNICEF á Íslandi og félagsmálaráðuneytið í tengslum við Barnvæn sveitarfélög. Með mælaborðinu er hægt að safna saman tölfræðigögnum og greina þau og fylgjast með líðan barna í sveitarfélaginu. Það nýtist einnig við gerð stefnumótunar og aðgerðaráætlana fyrir stjórnendur sveitarfélaga.

Niðurstöður frá Barnaþingi 2021 má nálgast hér

Guðrún Einarsdóttir, verkefnastjóri Barnvæns sveitarfélags